“De eerste tot de laatste letter blijft je bij”
The Broken Circle Breakdown keert terug naar het theater
Elf jaar na de première van de internationaal bekroonde film keert The Broken Circle Breakdown terug naar waar het begon: het theater. In de hoofdrollen maken Roel Vanderstukken en Lize Feryn de cirkel rond.
Tekst: Helena Mermuys & Daan Paredis - Foto's: AuFond Producties
The Broken Circle Breakdown vertelt het verhaal van Didier (Roel Vanderstukken) en Elise (Lize Feryn). Het koppel speelt samen in een bluegrass-band. Wanneer hun zesjarige dochtertje overlijdt aan kanker, komt hun relatie in zwaar weer terecht.
Iedereen heeft de film gezien. Waarom zouden mensen opnieuw naar hetzelfde verhaal komen kijken?
Roel: “Het is brandend actueel. Onder het rouwverhaal en het verlies, wat iedereen kent, zit een stuk zelfmoord, geloof, milieuvervuiling. Het stuk houdt een spiegel voor. Het geeft een mooi reflectiekader. Ik geloof dat mensen daar vandaag behoefte aan hebben.”
Lize: “Het originele theaterstuk is door anderen gemaakt en gespeeld, dus het wordt zeker niet twee keer hetzelfde stuk. We gebruiken een ander decor, hebben andere regie. Het is hetzelfde verhaal, maar helemaal anders gebracht. Zeker als je vergelijkt met de film.”
Roel: “Ik denk dat veel mensen niet weten dat het oorspronkelijk een theaterstuk was en de film daarop gebaseerd is. We gaan het publiek verrassen.”
Het is niet zomaar theater, het is muziektheater met bluegrass. Hoe belangrijk is de rol van muziek in dit stuk?
Lize: “De muziek dient om een gevoel te ondersteunen of te doorbreken. Na een hele zware monoloog, bijvoorbeeld, is het feest. De muziek zit er superschoon tussengeweven en zorgt voor een zekere lichtheid.”
Roel: “De muziek is de mayonaise. Bluegrass kan trieste boodschappen luchtig brengen. In die zin is het genre copy-paste van de situatie waarin de personages zitten. Een heel trieste boodschap verpakt met een strik.”
“Je voelt aan de band (Rawhide, die het stuk begeleidt, red.) dat bluegrass niet zomaar een genre is. Er zit een bepaalde ritmiek en manier van zingen in. En die muzikanten gaan daar prat op. De eerste keer stuurden ze mij meteen bij: ‘Nee, Roel, zo niet’. Ik laat me opvoeden. Het is goed om die mannen aan boord te hebben. Of ik banjo ga leren? Nee, dat net niet.” (lacht)
Zijn jullie fan van de muziek?
Lize: “Ik ben fan!”
Roel: “Meer en meer. Ik hou van jazz, country en blues, en bluegrass schuurt daar wat tegen. Ik ben een grote Springsteen-fan, en dat zit er ook in. Als het theater achter de rug is, ga ik het genre volledig omarmen. Nu moet ik het nog fris genoeg houden om het graag te brengen.”
De tekst is een hele brok. Wat zal bij het publiek nazinderen?
Roel: “De eerste tot de laatste letter. De tekst, het verhaal is zo krachtig. Aan de ene kant staat Elise, die sereen afscheid van het leven wil nemen. Aan de andere kant staat Didier, die dat nooit te boven zal komen en schuldigen zoekt.”
Lize: “Mijn personage Elise moet een verschrikkelijk verlies verwerken en zoekt iets om zich aan vast te klampen. Ze weet niet goed wat ze moet geloven. Ze vindt geen troost. De machteloosheid van die zoektocht is heel pakkend.”
Roel: “Er zit ook een enorme kwaadheid onder. Vooral bij Didier. Dat is heel herkenbaar in deze tijden van crisissen en oorlogen waarin de grote vraagstukken van het leven op scherp staan. Ik denk dat het iedereen wel bezighoudt.”
Wat maakt de tekst zo goed?
Roel: “De logica. Je moet niet zoeken. Alles komt heel organisch.”
Lize: “Het is geschreven door acteurs en niet door schrijvers. De tekst is wel poëtisch, maar tegelijk voel je dat de woorden makkelijk en heel logisch zijn. Het lijkt alsof het eerst gespeeld is, en dan pas opgeschreven.”
Zijn het moeilijke rollen om jullie in in te leven?
Roel: “Didier komt angstaanjagend dicht bij wie ik echt ben. Het wordt een uitdaging om dingen te vinden om het personage aan op te hangen, zodat het niet té dichtbij komt. Net zoals ik, en mijn personage Benny uit Familie, spreekt Didier tussentaal. De overeenkomsten tussen die drie personen zijn gigantisch. Het wordt moeilijk om een onderscheid te maken.”
Lize: “Ik herken ook dingen van mezelf in Elise. Ze beleeft haar emoties heel groot. Tijdens een bepaalde passage huilt Elise als ze naar het nieuws kijkt. Ik heb dat altijd. Ik kan zelfs niet naar het radionieuws luisteren. Deze tekst kon ik ook niet studeren zonder constant te blèten. Ik moest Aster (Nzeyimana, haar vriend, red.) dikwijls geruststellen dat er niks aan de hand was, dat ik gewoon aan het studeren was.” (lacht)
Jullie hebben veel acteerervaring, maar staan niet bekend voor theater. Voelen jullie je thuis op de planken?
Lize: “Ik vind repeteren zalig, maar was vroeger bang om op een podium te staan. Toen speelde ik mee in een amateurgezelschap. Voor mijn part repeteerden we gewoon anderhalf jaar en gingen we dan over naar het volgende. Maar eens op het podium, vond ik niets leuker dan dat. Het is ondertussen al tien jaar geleden dat ik op een podium stond, dus ik heb er ongelofelijk veel zin in. Het gaat de grootste adrenalinekick ooit zijn, maar ik weet dat ik het kan omzetten in iets positiefs. Ik ben heel zenuwachtig en kijk er tegelijkertijd heel hard naar uit.”
Roel: “De combinatie van tv en theater werkt voor mij het meest vruchtbaar. Door af en toe de uitstap te maken naar het theater behoud ik de voeling met het spelen en het publiek. En daag ik mezelf uit. Het losse van tv, waarbij je opnieuw kunt beginnen, kan je je hier niet permitteren. Zeker niet met monologen van een aantal pagina’s. Dat maakt het voor mij ook wel beangstigend. Dit is niet het soort voorstelling waarbij je je even amuseert.”
Hoe vermijden jullie dat het spelen routine wordt?
Roel: “Regel nummer één: zorg ervoor dat je altijd voor het eerst in een situatie stapt. Probeer te variëren. Probeer als acteur binnen de afgebakende lijnen altijd iets een beetje anders te spelen. Hopelijk maakt dat het voor jou niet te spannend, Lize?”
Lize: “Met mij moet je niet inzitten, hoor!” (lacht)
Roel: “Want het is ook gevaarlijk om bij bepaalde passages te denken ‘dat marcheert sowieso’. Dan kan het tegendeel je onaangenaam verrassen en ben je uit je lood geslagen. Je moet gewoon altijd doen alsof het je eerste keer is. Dat is de enige manier om het verhaal oprecht te vertellen en de boodschap tot op de laatste rij te laten aankomen.”
Lize: “Mijn plan: als je je tekst goed kent, hoef je niet meer na te denken over wat de volgende zin is. Dat creëert ruimte in je hoofd om na te denken over wat je zegt. En dat helemaal te voelen. Dan kan je daarin variëren en elkaar uitdagen.”
Het is de eerste keer dat jullie samenwerken. Hoe valt dat mee?
Roel: “Wat ik heel fijn vind, is dat Lize als een raket van start is gegaan. Ze speelt met een geweldige intensiteit. Zoiets weet je pas als je mekaar in de ogen kijkt. Die van Lize stellen me gerust.”
Lize: “De teksten komen pas tot leven als je ze tegen elkaar zegt. Roel heeft een ongelooflijke naturel. Alles wat hij zegt, klinkt logisch, alsof hij het zelf op dat moment bedenkt. Na de eerste repetitie reed ik naar huis en dacht ik: ‘Yes!’”
Wil je het theaterconcert graag zien maar heb je geen ticket kunnen bemachtigen? Geen nood: Davidsfonds Academie organiseert op zondag 30 april een dagevenement in het teken van The Broken Circle Breakdown en er zijn nog enkele tickets beschikbaar!
Ontdek de roots van bluegrass met Thierry Schoysman! Deze Rawhide-muzikant gidst je door de geschiedenis van het countrygenre en bereidt je muzikaal voor op The Broken Circle Breakdown. Na een boeiende lezing geniet je aansluitend van de voorstelling. Ben jij erbij? Afspraak op zondag 30 april in het Fakkeltheater in Antwerpen, van 13 tot ca. 17 uur. Klik hier voor meer info!
