In de kijker: Cultuurregio Rivierenland
Davidsfonds telt meer dan 350 plaatselijke afdelingen, maar wist je dat die afdelingen nu ook in 16 overkoepelende cultuurregio’s zijn opgedeeld? We gingen in gesprek met Wilfried Rombauts, Marina Switsers en Robby Goovaerts over Rivierenland, een pionier onder de cultuurregio's. Ontdek hoe ze met verschillende afdelingen de handen in elkaar geslagen hebben om grootschalige activiteiten te organiseren, elkaar te inspireren en bovenal elkaar te versterken.
Tekst: Helena Mermuys
Cultuurregio's 101
Je hebt er wellicht al iets over opgevangen, maar voor zij die het inmiddels niet meer weten is hier een korte opfrissingscursus over de Davidsfonds cultuurregio's.
Op 1 april 2021 heeft de Vlaamse Regering Vlaanderen opgedeeld in 15 referentieregio’s (nee, dit was geen aprilgrap). Deze nieuwe regiovorming werd hét afstemmingsniveau voor alle vormen van intergemeentelijke en bovenlokale samenwerking. Wat dit concreet betekent? We worden aangemoedigd om niet steeds onder de eigen kerktoren te blijven, maar actief samen te zitten met de omliggende gemeentes en samen activiteiten te organiseren. En als er iets is dat past binnen de missie van Davidsfonds, dan is het wel samenwerking, ondersteuning en de resulterende verbondenheid.
Davidsfonds heeft er daarom voor gekozen hun werkingsgebied van 31 gewesten naar 16 cultuurregio’s om te vormen, en dit vanaf het cultuurjaar 2022-2023. We horen je het al denken: hoe komen wij aan 16 cultuurregio's als er maar 15 referentieregio's zijn? Omdat Davidsfonds afdelingen heeft over heel Vlaanderen én Brussel, hebben we de 15 regio's aangevuld met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat eveneens een cultuurregio wordt.
We spreken dus niet meer van een gewestvergadering, maar van een regioraad. De gewestbesturen zijn geleidelijk aan omgevormd naar regiocommissies. Wat echter niet veranderd is, zijn de regiocoördinators.
Ons topteam (al zeggen we het zelf) bestaat uit:
- Leen Breyne: Regio Oostende, Regio Brugge, Westhoek, Midwest
- Kenneth Emmers: Limburg en Oost-Brabant
- Margot Thysens: Kempen, Rivierenland, Regio Antwerpen
- Steven Tindemans: Regio Gent, Waasland, Denderregio
- Valerie Vermassen: Vlaamse Ardennen, Halle-Vilvoorde, Zuid-West-Vlaanderen
- Philippe Vandendaele: Brussel
Aangezien deze indeling pas vanaf dit cultuurjaar doorgevoerd wordt, zijn de gloednieuwe regio's nog volop bezig met het invullen van hun doelstellingen. Maar er is één regio in het bijzonder die ondanks hun korte bestaan al heel sterk aanwezig is, en daarom willen we deze regio - Cultuurregio Rivierenland - even in de kijker zetten.
Cultuurregio Rivierenland:
Wat? Een overkoepelende werking, met daaronder de afdelingen Berlaar, Bonheiden-Rijmenam, Duffel, Heist-op-den-Berg, Lier, Mechelen (staat voorlopig op non-actief), Nijlen, Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Putte-Beerzel-Grasheide-Peulis, Puurs, Schriek, Sint-Amands-Mariekerke, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek.
Wie? Vrijwilligers Wilfried Rombauts, Jan D’haese, Robby Goovaerts, Marina Switsers, Jozef D’hoore, Ria Leysen, Dirk Beukeleirs, Geert Verbergt en natuurlijk regiocoördinator Margot Thysens.
Robby Goovaerts, Wilfried Rombauts en Marina Switsers, die samen initiatief hebben genomen om als 'voorlopers' met de werking aan de slag te gaan, waren zo vriendelijk om ons in een interview wat meer over de regio te vertellen...
Cultuurregio als verbindende factor
Helena: "Hoe je het ook benoemt - gouwen, provincies, gewesten of cultuurregio's -, er is duidelijk nood aan een overkoepelende werking. Hoe komt dat?
Marina: "Ze maken het mogelijk om echt voeling te krijgen met de programma's van de afdelingen, wat er leeft en waar er nood aan is. Er was een vrij grote kloof tussen de afdelingswerking en het nationaal secretariaat in Leuven, maar ik denk dat de cultuurregio's daar wel eens de ontbrekende schakel in kunnen zijn. Verder is het ook de taak van een regio om de missie van Davidsfonds mee te helpen uitdragen. We spreken nu al langer over verjonging en verbreding, diversiteit en dergelijke meer, maar daarnaast zou de regio dan als een verbindende factor kunnen optreden, om op een lokale, toch meer grootschalige basis de nieuwe waarden te implementeren, en ook om van elkaar te leren."
Wilfried: "We hebben indertijd een bevraging uitgestuurd naar de bestuursleden van de verschillende afdelingen en wat daar uitkwam is dat we meer met elkaar moeten praten, en meer ideeën moeten uitwisselen. Een van de belangrijkste punten is dus dat er meer kruisbestuiving zou moeten plaatsvinden, en het samenbrengen van afdelingen op een informele manier is ideaal om elkaar te inspireren."
Robby: “De nadruk moet natuurlijk op de afdelingen blijven liggen; de cultuurregio’s zijn niet plaatsvervangend, maar eerder aanvullend."
Helena: “Hoe verschillen de activiteiten van een afdeling met die van een cultuurregio?"
Marina: "Het brengt voordelen, eerder dan verschillen met zich mee. Zo kan je bijvoorbeeld bepaalde zaken organiseren die anders met een lokale afdeling nog moeilijk te behappen zijn. Ook wat betreft de niche van publiek die je zou kunnen afspreken; als je zegt ‘in die afdeling krijgen we heel moeilijk jongeren bij elkaar’, lukt dat misschien beter wanneer je dat met drie afdelingen tegelijk doet, en is het ook interessanter.”
Robby: "Bij het benefietconcert dat we in oktober georganiseerd hebben, wilden we het eigenlijk graag zelf als afdeling doen, maar hadden we wat schrik dat het niet ging lukken, of dat het misschien niet genoeg publiek zou aanspreken… Dan komt een overkoepelende regiowerking inderdaad wel van pas.”
De geboorte van een nieuwe regio
Cultuurregio Rivierenland heeft alvast de toon gezet met een waar geboortefeest op 8 oktober, te Lier. Hun inspiratie haalden ze uit de vereniging van twee andere afdelingen, waar toen gek genoeg een huwelijk voor werd georganiseerd. Bij het ontstaan van de nieuwe regio kwam daarom het ludieke voorstel om de regio als het ware te laten dopen. De algemeen directeur van Davidsfonds was naar verluidt voor een keertje sprakeloos...
Robby: “Het geboortefeest was vrij informeel hoor. We zijn een van de kleinere regio’s binnen Vlaanderen, maar omdat het langwerpig is, liggen sommige afdelingen ver uit elkaar. Lier is redelijk centraal en daarom hebben we die stad uitgekozen om de doop te houden. En op een doop hoort een boorling. Het kleinkind van Wilfried was uiteindelijk ons symbolisch kind dat gedoopt werd voor de regio Rivierenland.”
Wilfried: "Het ging van het ene lucide idee naar het ander, minder lucide idee. Petite histoire: het toeval wilde dat zowel mijn oudste zoon als mijn dochter een kind verwachtten. Wij hebben toen gevraagd of er een kind aanwezig mocht zijn op die doop. Daarna hebben we een acteur ingehuurd om priester te spelen, en dan mochten de suikerbonen en de geboortetekst natuurlijk ook niet ontbreken."
Ter leering ende vermaeck vind je onderaan de blog nog de geboortetekst die Marina Switsers heeft uitgedacht in naam van de cultuurregio.
Robby: “Elke afdeling had ook een streekproduct bij voor tijdens de pauze, van Duffelcoats tot Lierse vlaaikes. Maar het ging natuurlijk niet enkel om het eten en drinken.”
Wilfried: "Een van de grootste bekommernissen als regio was dat er ruimte zou zijn voor een gemoedelijk samenzijn met een tas koffie of thee, want dat zat er bij de vroegere gewestvergaderingen vaak niet in. Op die eerste vergadering in Lier zorgden we daarom voor een informeel, maar toch georganiseerd moment, waarop we onderling ideeën konden uitwisselen."
Robby: “Inhoudelijk hebben we dan eens gekeken wat in de verschillende afdelingen dé activiteiten zijn die je eens wilt delen met een ander, of waar je trots op bent. Vervolgens hebben we dat in kleine groepjes besproken en kort samengevat, zodat iedereen er toch een overzicht van had.”
Een benefietconcert in Mechelen
De situatie in Oekraïne liet ook de regio niet onberoerd, en daarom organiseerde Cultuurregio Rivierenland een benefietconcert in de stadsschouwburg van Mechelen. De opbrengst ervang ging naar twee goede doelen: Vluchtelingenwerk Vlaanderen en Jesuits for Ukraine. Zowel Marina, Robby als Wilfried waren het unaniem eens dat de eer voor het uitdenken en organiseren van het concert naar Jan D'haese gaat. De eerste echte activiteit na de doop was een groot succes.
Wilfried: "Jan zijn vrouw zingt bij het koor, en hij kende ook de dirigent van de koperblazers. Via datzelfde kanaal hebben we ook een jonge Oekraïense violiste weten te strikken om op het concert te spelen, dat was een zeer pakkend moment voor alle toeschouwers."
Helena: "Er zijn een hoop tickets verkocht, maar er werd ook een schilderij geveild - wat heeft dat uiteindelijk allemaal opgebracht voor jullie goede doelen?"
Wilfried: "Dat zal toch in de grootteorde van 2500 euro geweest zijn. Deze activiteit getuigt echt van het bereik dat je met een regio hebt, en het aantal mensen dat je kan betrekken. Had een afdeling dit alleen kunnen organiseren? Met het financiële risico wellicht niet, maar samen met andere afdelingen valt zoiets beter te dragen. Samenwerken levert op, ook naar de toekomst toe."
*Aan zij die zich geroepen voelen om de afdeling Mechelen nieuw leven in te blazen: dit is het teken om ervoor te gaan!
Toekomstmuziek
Ondergetekende was natuurlijk zeer nieuwsgierig naar de toekomstplannen van de cultuurregio. Op de volgende regiocommissie zal er dan ook druk vergaderd worden over de komende activiteiten, maar onze sprekers lichtten alvast een tipje van de sluier op: er liggen masterclasses op tafel! Als je meer wilt weten over hun plannen zal je ze simpelweg goed in de gaten moeten houden - dat zullen wij ook doen. Tot slot nog een paar woorden gericht aan onze leden...
Marina: "Het loont om eens de gemeentegrens over te steken. Het is niet omdat je lid bent van een bepaalde afdeling dat je enkel daar welkom bent, want uiteindelijk: een activiteit van Davidsfonds blijft een activiteit van Davidsfonds."
Cultuurregio Rivierenland - wij zien ons weder!
DAVIDSFONDS REGIO RIVIERENLAND
GEBOORTEFEEST 8 OKTOBER 2022 LIER
Vandaag verwelkomen wij als eerste in ons Vlaamse land,
Liefelijk jong leven, onze dappere beschermer, toepasselijk gedoopt Ferdinand
(Ferre voor de vrienden)
Al even geleden stak een ploeg cultuurliefhebbers de koppen bij elkaar,
Allemaal met een missie:
op zoek naar een geschenk voor boreling en het gelukkig paar
Met veel enthousiasme sprokkelden ze ideeën bijeen
van een Hottentothoeve in "Bonhei",
of uit Puurs Sint-Amands een specialiteit met palinggelei
een Duffelcoat gevonden op Heist "met"
of een activiteit in de Zwaan, altijd veel pret voor iedereen
Stante pede te voet naar "Balder" op zoek naar Rubens zoon
voor uitleg over de gulden snede, dat is schoon
En in Sint-Katelijne-Waver
zagen ze een gigantische veiling van ajuin en kolen,
maar ze troffen er ook Sint-Ursula de bewaker van de Wintertuin
en de scholen.C(K)iliaan kwamen ze ook tegen, een polyglot bekwaam in zoveel talen,
geen mens die weet waar hij toen die kennis vandaan kon halen
U twijfelt aan gebrek aan diversiteit,
wees gerust hier geraakt ieder een Mechels koekoeksei kwijt
Liever "Uit in Lier" met Toast Literair,
ook vandaag bedient een "Pallieter"je met flair
Toch graag een echte diamant uit Nijlen,
of eerst naar Academie wat kennis bijvijlen
U vindt het vast ook prachtig in Bornem, voor wie in Wimtam belde
verscheen de veerman aan d'oude bocht van de Schelde
koetsen bij 't kasteel van Marnix de Sainte-Aldegonde
U beeldt het zich al in : tornooien ...Ridders van de Tempeliers met Oorkonde
Rap naar Magareta Van Oostenrijk of Filips de Schone en Johanna in Lier,
werelderfgoed van de lage landen in 't vizier(R)est ons nog Zimmer, een sprong in tijd en ruimte die onze blik vergroot
(I)n Putte weten ze al langer dat goed is in t eigen Hert te kijken,
t'is wat Alice ons bood
Voor de F(v)erre Regio wensen we geluk, groei en vrede en al het goede
en dat hij ons prachtig cultuurlandschap mee mag behoeden
In de buurt stromen Dijle, Zenne, Nete, Rupel, Durme en Schelde
En 't is ons geboorteland dat hier telde
Roep nu Sint Gummarus om bescherming door een Scapulier
En toast met ons allen Opdedrynck in de Regio Rivierenland alhier
Nog veel geluk in 't leven van FARFAR en een echte MSWISS
in gedachte JB David,
WWW Wilde wat weten:
Volgens de Wannes was De brug van Willebroek toe
en De (Ge)Wilde Peter die zit bij Pfizer en was dat vergeten