“De tweestrijd tussen avontuur en angst voor het onbekende neem je mee als acteur”
Jelle Cleymans over de nieuwe Red Star Line spektakelmusical
Het is 1923. Miljoenen mensen maken de oversteek van Europa naar de VS in de zoektocht naar een beter leven. De nieuwe spektakelmusical Red Star Line verkocht al meer dan 100.000 tickets. Jelle Cleymans kruipt in de rol van Jan, een man met een klein landbouwbedrijf. Hij mag als ingenieur aan de slag gaan in Amerika, maar moet zijn verloofde Marie achterlaten. Jelle vertelt meer over zijn rol als acteur en liedtekstschrijver bij de nieuwe succesmusical.
Tekst: Marjolein Goris, foto's: Studio 100
Eerder deed je ook al mee met spektakelmusicals 14-18 en 40-45. Iedere keer wek je een historisch personage tot leven. Hoe ga je te werk?
“Dat is natuurlijk deel van de job. We zorgen ervoor dat we mee zijn met het verhaal. Centraal in deze historie staan de twee verloofden Jan en Marie. Jan vertrekt naar Amerika en Marie blijft in België, maar belooft om achterna te komen. Dan zit je natuurlijk met het probleem van communicatie. Daar moet je je als acteur bewust van zijn. De boot van België naar Amerika was een dikke twee weken onderweg. Als je dan een brief schreef, dan duurde dat natuurlijk lang voor die brief aankwam.”
Welke voorbereidingen maakte je om de geschiedeniscontext van het verhaal beter te begrijpen?
“Ik ben naar het Red Star Line Museum getrokken. Daar kwam ik meer te weten over medische controles die plaatsvonden in Antwerpen en in Long Island. Of over de omstandigheden waarin mensen binnenkwamen. Het is belangrijk dat de toeschouwer een beeld krijgt van hoe het er echt aan toe ging. Daarom laat scenarioschrijver Frank Van Laecke het script nalezen door iemand die de historische feiten nakijkt.”
Heb je nooit moeite gehad om je in een rol in te leven? In 40-45 speelde je bijvoorbeeld Staf, een nazi.
“Goh, nee. Ik probeerde me te verplaatsen in de gedachten van het personage: ‘Waar zit de menselijkheid in zo’n jongen? Waarom doe je zoiets?’ Je zoekt als acteur naar iets dat je kent. Zo kwam ik voor mijn personage Staf (van 40-45) uit bij Syriëstrijders. Zij kiezen blind voor iets, wat hun motivatie ook is, en hebben geen oog voor discussie. Ze stellen geen zaken meer in vraag wanneer ze denken het grote gelijk aan hun kant te hebben. Daar baseer je je op als speler. De psyche van het personage vandaag, 50 of 100 jaar geleden blijft hetzelfde. Bovendien is het leuk om als acteur iemand totaal anders dan jezelf te spelen. Daarom vinden veel acteurs het leuk om de slechterik te spelen.”
Welke actuele voorbeelden hielpen je bij het begrijpen van je personage voor Red Star Line?
“Mijn personage in Red Star Line zit in dubio. Hij moet zijn verloofde achterlaten, maar hij kijkt ook uit naar een nieuwe wereld. Als ik dat met moderne ogen bekijk, denk ik aan een verre reis naar Oeganda die ik recent maakte met Jonas Van Geel. Ik keek er heel hard naar uit, maar vroeg me tegelijkertijd af of het wel iets voor mij was. Of als je kijkt naar de huidige situatie in Oekraïne: mensen laten alles achter om een beter leven te hebben. Ze vinden dat uiteraard verschrikkelijk. Er zijn ook mensen die ervoor kiezen om in een gebombardeerd land te blijven, die hun huis niet willen verlaten. Die tweestrijd, die gevoelens neem je mee als je een personage neerzet.”
Je schrijft voor deze musical ook de liedteksten. Is het anders om liedjes te schrijven voor je eigen albums dan voor musicals?
“Het is compleet anders. Ik heb de liedjes voor Red Star Line samen met Gert Verhulst geschreven en dat was super aangenaam. Bij liedjes voor mezelf of voor Cleymans & Van Geel vertrek ik altijd van wat ik zelf wil vertellen. Wat wil ik meedelen aan de wereld? Bij een musical vertrek ik vanuit het hoofd van iemand anders. Misschien ben ik het niet eens met die persoon, maar hij moet het wel uitschreeuwen. De psychologie erachter is helemaal anders: welke woorden gebruikt die persoon? Waarover zingt hij? Dat maakt het zo fascinerend.”
Ongetwijfeld sta je soms voor uitdagingen tijdens het schrijven van liedjes. Hoe ga je om met writer’s block?
“Ik put er troost uit dat het iedere artiest wel eens overkomt. Tijdens de coronalockdowns hadden we allemaal veel plannen. Eindelijk tijd om een boek of plaat te schrijven! Maar als ik daarover sprak met collega’s, dan zeiden ze allemaal hetzelfde. Het kwam er niet van. Het lukte maar niet. Iedereen die iets creatiefs doet, is bang dat er op een gegeven moment geen inspiratie meer zal komen. Maar dat komt terug, want je hebt al een métier en ervaring. Schrijven is eigenlijk een angstige bedoening. Inspiratie komt op onverwachte momenten, bij mij heel vaak als ik op de fiets zit.”
Op zaterdag 6 mei organiseert Davidsfonds Academie een dagevenement rond de nieuwe spektakelmusical Red Star Line. Torsten Feys, onderzoeker voor het Vlaams Instituut voor de zee geeft een inleiding met historische context voor je in de namiddag van de nieuwe musical geniet. Meer info en inschrijven op davidsfonds.be/academie.
