13 leestips van de vrijwilligers van Davidsfonds Dendermonde
Zoals alle andere afdelingen heeft ook Davidsfonds Dendermonde alle activiteiten en fysieke bijeenkomsten moeten schrappen vanwege corona. Maar de vrijwilligers blijven niet bij de pakken neerzitten en naar aanleiding van Toast Literair deelden ze 13 boekentips. Stuk voor stuk titels die ze heel graag gelezen hebben. In het lijstje staan zowel pas verschenen titels als tijdloze tips, zowel werk van Vlaamse schrijvers als vertalingen uit het buitenland. Kortom, voor elk wat wils!
Tekst: Lotte De Snijder
Mensen achter de dijk van Filip De Pillecyn
– tip van hvdp
“Auteur Filip De Pillecyn uit Hamme is de enige echt grote schrijver die onze streek voortbracht. Mensen achter de dijk speelt zich trouwens af in Hamme, in de driehoek Driegoten tussen de Durme en de Schelde. Het is een aangrijpend sociaal drama gebaseerd op de tijd van arm Vlaanderen en situeert zich ergens halverwege tussen Het gezin van Paemel van Cyriel Buysse en de Kapellekensbaan van Louis Paul Boon.
De Pillecyn is een werkelijk groot stylist, die in een soort melancholisch fluïdum zowel de natuur als de roerselen van de menselijke ziel meesterlijk kan oproepen. Ik las het boek al drie keer en het werd telkens nog mooier en rijker: een genot om te lezen als kunstwerk en een ontroerend menselijk document. Het is ten dele autobiografisch. Een grote aanrader! En niet te lijvig.”
Treinen en kamers van Annelies Verbeke
– tip van hvr
“Annelies Verbeke vervlecht ruim vier millennia literatuur uit de hele wereld. Geïnspireerd door bekende en minder bekende klassieke meesterwerken van vóór 1900 schreef ze vijftien verhalen, die in hun vormexperiment essay, theatertekst, droom of meditatie vermengen.
Het gaat om westerse hoogtepunten als de liederen van Hadewijch, Don Quichot of Moby Dick, maar bijvoorbeeld ook Het hoofdkussenboek van de Japanse Sei Shōnagon en De verheerlijking van Inanna, dat de Soemerische Enheduanna rond 2260 vóór onze jaartelling schreef.”
Herbeluister hier het interview met Annelies Verbeke over het boek in Pompidou.
De knikkers van Qadir van Qadir Nadry & Leo Bormans
– tip van hvr
“De jonge Qadir groeit op in een klein dorp in Afghanistan met de droomverhalen van zijn moeder en de wilskracht van een vader die van geen wijken wil weten. Zijn enige bezit: acht knikkers. Alles ademt oorlog. Overal sterven dierbare mensen. Qadir houdt zich overeind door te werken voor de internationale troepen die zijn land komen bevrijden. Tot ook hij, achtervolgd door de Taliban, met vrouw en kinderen moet vluchten voor het geweld. Over de bergen en over de zee. Na drie maanden belanden ze in Europa. Maar de Grote Portier laat hen niet binnen. Stuk voor stuk verliest Qadir de rinkelende knikkers van zijn leven. En toch is er hoop. Een waargebeurd verhaal dat naar de keel grijpt.”
-
Mensen achter de dijk -
Treinen en kamers -
Blijf bij ons, Bach van Sigiswald Kuijken
– tip van ju
“In dit boek vertelt Sigiswald Kuijken over zijn persoonlijke relatie met de muziek van Johann Sebastian Bach. Het boek is geen musicologische studie of monografie, maar het bevat om te beginnen een autobiografisch relaas van zijn ontmoetingen met Bach vanaf zijn kindertijd. Na zijn autobiografisch verhaal geeft Sigiswald Kuijken in het tweede deel uitleg bij Bachs instrumentale werken, onder meer de Brandenburgse Concerti en de cellosuites. Daarbij heeft hij het natuurlijk ook uitvoerig over zijn gebruik van de violoncello da spalla. Daarna gaat het boek over Bachs vocaal-instrumentale werken. Centraal in dat hoofdstuk staat de cantate BWV 6, Bleib bei uns, denn es will Abend werden, die Kuijken inspireerde voor de titel van zijn boek. ‘Blijf bij ons, Bach, we hebben je nodig. Jij en alles waar je voor staat, als symbool en fenomeen, in deze aankomende avond binnen ons leven, binnen ons denken, allicht ook binnen ons tijdperk.’ Op het einde bespreekt hij nog uitvoerig de cantate BWV 147, Herz und Mund und Tat und Leben. Die cantate is opgenomen op de bijbehorende cd. Je krijgt dus, voor hetzelfde geld, een unieke lees- en luisterervaring!”
21 lessen voor de 21ste eeuw van Yval Noah Harari
– tip van jg
“Zeventig likes. Meer heeft het algoritme van Facebook niet nodig om je persoonlijkheid en voorkeuren beter te kunnen inschatten dan je vrienden. Op veel vlakken kan Facebook nu zelfs al je culturele, politieke en amoureuze voorkeuren beter inschatten dan jijzelf. En dit is nog maar een begin. Tel daar nog eens de zich ontplooiende mogelijkheden van de biotech bij om menselijk gedrag zowel te voorspellen als te beïnvloeden en je komt in een wereld terecht waar onze zelfanalyses en zelfbeschikkingsrecht hopeloos gedateerde en inefficiënte methodes zijn geworden om ons leven vorm te geven: algoritmes doen het beter. We stevenen af op een wereld waar humanistische begrippen als individualiteit en vrije wil niet alleen door de wetenschap, maar ook door de technologische feiten achterhaald zijn. Dat is alleszins de stelling van Yuval Noah Harari. In Sapiens boog de auteur zich over het verleden, in Homo Deus over de toekomst; nu laat hij zijn licht schijnen over het heden en de toekomst. Wat zijn de uitdagingen van onze tijd? Hoe beschermen we onszelf tegen een nucleaire oorlog, ecologische rampen en technologische bedreigingen?”
Het boek Daniël van Chris De Stoop
– tip van lw
“Chris De Stoop brengt je naar het vruchtbare, glooiende landschap van Henegouwen met zijn statige, eeuwenoude hoeves. Hij schildert wat ons daar rest van het landleven en schetst de eenvoud van een oude boer, in contrast met onze huidige wereld en met het gedrag van een groep jongeren die het gemunt heeft op zijn geld. De zoektocht van de auteur naar het hoe en het waarom van de overval op de alleenstaande tachtigjarige, zijn ervaringen in de rechtbank, zijn drang naar gerechtigheid, en zijn warmmenselijke inleving in slachtoffer én daders, maken van deze waar gebeurde geschiedenis een oefening in empathie.”
-
-
21 lessen voor de 21ste eeuw -
Radetzkymars van Joseph Roth
– tip van lw
“Dit is een klassiek meesterwerk, dat recent opnieuw vertaald werd. In een beeldrijke taal vol fijne ironie en scherpe karaktertekeningen beschrijft Roth, aan de hand van het verhaal van de familie Trotta, de bloei en de teloorgang van de Hongaars-Oostenrijkse dubbelmonarchie, een glorierijk van zekerheden en evenveel schijn. Deze literaire parel is een dubbel kunstwerk, enerzijds vanwege de onovertroffen tekst, anderzijds vanwege de prachtige illustraties van kunstenaar Jan Van Riet. Een lust voor het oog.”
De opgang van Stefan Hertmans
– tip van lw
“Vanuit zijn rondgang als kandidaat-koper doorheen een Gentse woning, vertelt Hertmans wat zich in de periode van de Tweede Wereldoorlog in dat huis heeft afgespeeld. We krijgen een inkijk in het leven en de daden van een kwetsbaar man die zich ontpopt tot een hardvochtige, actieve SS’er, en we worden meegenomen in de ontroerende belevingswereld van zijn gezin en van de burgers rondom. Een noodzakelijk, onthullend en beklijvend boek over een cruciale periode uit onze recente geschiedenis.”
Karel en ik van Gustave van de Woestyne
– tip van mdd
“Schuif gerust aan tafel aan. Grasduin met plezier in de herinneringen die door de schilder Gustave van de Woestyne op papier gezet werden als een eresaluut voor zijn overleden, oudere (lievelings)broer, de dichter en auteur Karel van de Woestijne. Slalom begripvol door de gebruikte spreek- en streektaal. Infiltreer in de bezoeken van en aan E. Claus, V. De Saedeleer, G. Minne en A. Van den Abeele. Betreur dat de praktijk van het brieven schrijven verwaterd is. Erger je niet (te veel) aan de ‘dichterlijke vrijheden’ van Gustave. Merk hoe het bucolische Sint-Martens-Laethem van de eerste decennia van de 20ste eeuw begint te muteren tot het protserige “Latem Leven” van vandaag.”
Dit boek is in 2020 verschenen bij Davidsfonds Uitgeverij (met ruime tekstbezorging en commentaar). Koop het via deze link.
-
-
-
Karel en ik
Vlaanderen, ook een land van Ivo Michiels
– tip van mdd
“In dit derde boek in de tiendelige cyclus Journal brut vertelt Michiels over zijn verhuizing van het Vlaamse platteland naar het kasteeldorp aan de voet van de Mont Ventoux en over zijn acclimatisatie in die vrijplaats vol cultuurhistorische merktekens. Michiels verliet Vlaanderen omdat hij ruimte moest hebben en omdat hij vanuit zijn nieuwe thuis sporen wilde trekken in het landschap van de tekst. Beklijvend vond ik de uiteenzetting ‘Ik herinner mij meer dan ik mij herinner’. Daarin analyseert hij ‘die zo weinig essayist is’ de werking van het geheugen in de autobiografische literatuur. De gelaagde roman is een mengvorm van dagboekfragmenten, autobiografische teksten, lofspraak, vertelsels, opsommingen, citaten, reisverhalen … De mengvorm geeft Ivo Michiels grote literaire vrijheid en een veelzijdig creatief vermogen. Ik hou van zijn woordpartituren. De kracht zit in de stijl ingebed.
Aan de filmliefhebber raad ik ook Boek Acht aan, Sissi, en aan de kunstliefhebber Boek Zeven, Daar komen scherven van. Een selectie passages uit de tien boeken is samengebracht in Mag ik spreken. Een reconstructie.
Een vrouw op de vlucht voor een bericht van David Grossman
– tip van rs
“Alhoewel ik altijd wat terughoudend ben om lijvige boeken aan te bevelen, maak ik voor dit bijna 700 bladzijden tellende meesterwerk van de Israëlische auteur David Grossman graag een uitzondering. Het is het verhaal van een Israëlische vrouw wier zoon – tegen haar zin in – vrijwillig deelneemt aan een risicovolle militaire operatie. Om te vluchten voor een eventuele onheilsboodschap gaat ze samen met een jeugdliefde op trektocht. De indringende dialogen tijdens die lange wandeling houden de lezer – ondanks de omvang van het boek – vast tot het einde. De littekens van de hoofdpersonages, maar ook die van een getraumatiseerd land worden stelselmatig en met veel inlevingsvermogen blootgelegd. Een beklijvende roman over vriendschap, (moeder)liefde, verlies, tegen de achtergrond van het Joods-Palestijns conflict. Maar de teneur van het boek is er een van empathie voor elk individu, wat perspectief biedt op een vreedzame samenleving.”
Madame Curie van Eve Curie
– tip van wvdb
“Het boeiende, bijna onwaarschijnlijke levensverhaal van Maria Sklodowska, beter bekend als Marie Curie. Haar harde jeugd in het door Rusland bezette Polen, haar doorzetting om te mogen studeren aan de Sorbonne en nadien de moeizame, eenzame tocht samen met haar man Pierre Curie naar het ontdekken van uranium en polonium. Haar eerste van twee Nobelprijzen, de vroege dood van Pierre Curie, haar niet erkend worden, deels door haar vrouw-zijn, in de Franse wetenschappelijke wereld. Haar bedeltocht voor het verkrijgen van een eigen onderzoekslaboratorium. Haar heldenrol aan het front van 1914-1918 met haar ambulances radiologique en haar overlijden aan leukemie (haar aantekenboeken zijn nu nog steeds radioactief).
Ontroerend, teder maar objectief neergeschreven door haar tweede dochter Eve. Een prachtig eerbetoon aan deze grande dame van de wetenschap en een pleidooi voor meer begrip, geduld en erkenning van de vele onder Coronavuur liggende onderzoekers.”
Van het westelijk front geen nieuws van Erich Maria Remarque
– tip van wvdb
“Toen Im Westen nichts Neues in 1929 in Duitsland verscheen, was het succes meteen overdonderend. Op zich was dit al fenomenaal, aangezien 1929 meteen de grote economische crisis inluidde en de opkomst van de nationaalsocialisten zijn schaduwen reeds vooruitwierp. Het verschijnen van dit boek was tegelijk een politiek statement en hoewel de auteur zijn boek vooraf liet gaan door de opmerking: ‘Dit boek wil noch een aanklacht noch een bekentenis zijn, het wil alleen een poging wagen, verslag uit te brengen over een generatie die door de oorlog werd vernield, ook wanneer het haar gelukt was aan de granaten te ontkomen’, zou het werk uitgroeien tot de meest uitgesproken antimilitaristische roman van de eeuw. De reden hiervoor is dat precies Remarques sobere, pregnante beschrijving van de realiteit van de oorlog ogenblikkelijk herkend werd als een der indrukwekkendste getuigenissen van dit traumatische conflict.
Het verhaal van de jonge student die uit patriottisme ten strijde trekt en die na vrienden, idealen en illusies te hebben verloren, ten slotte sneuvelt in oktober 1918, op een dag dat het aan het hele front zo rustig en kalm was dat het legerbericht zich tot die ene zin beperkte: ‘van het westelijk front geen nieuws’, zal wellicht voor eeuwig tot de verbeelding van steeds nieuwe generaties blijven spreken.”
-
-
Van het westelijk front geen nieuws
Wil je meer weten of Davidsfonds Dendermonde? Surf naar de website of de Facebookpagina van de afdeling.
