‘L’aventure commence’: 10 avonden over filmgeschiedenis
Je merkt het misschien aan je gemoedstoestand, of aan het weer: Koning Herfst heeft zijn intrede gedaan. De komende maanden korten de dagen, wordt het weer guurder en heb je waarschijnlijk zin om je in de zetel te nestelen met een goede film. De tiendelige lezingenreeks die Davidsfonds en Cinema ZED samen organiseren, is dan ook de uitgelezen manier om je te vermaken op koude en donkere donderdagavonden.
Tekst: Machteld
Op donderdag 4 oktober in de vroege avond nam ik plaats in de knusse cinemazaal van het STUK; een heel andere zaal dan de commerciële cinemazalen waar ik tot nu toe was geweest. De sfeer van de lezing was gezellig en informeel, want Chris Craps deelde op een familiaire manier zijn kennis over cinema met het publiek. Wist je dat cinema vanaf het begin alle leeftijden aantrok? Het is dan ook niet verwonderlijk dat zowat alle leeftijdsgroepen aanwezig waren op de lezing. Voorts vertelde Chris over het wonder dat cinema was in de 19de eeuw: het was een attractie, een medium dat afleiding bracht voor alle klassen van de net geïndustrialiseerde samenleving. Als 21ste-eeuwer is het natuurlijk moeilijk om dat helemaal te begrijpen. Daarom wisselde Chris zijn uitleg af met korte filmfragmenten gaande van 19de-eeuwse filmpjes tot het eerbetoon van Martin Scorsese aan Lumière met de film Hugo.
Na de pauze was het dan zover: de voorstelling van Lumière! L’aventure commence. Die documentaire van Thierry Frémaux stelt 108 kortfilms voor van Louis en Auguste Lumière. Als je denkt dat documentaires saai zijn, dan heb je het mis. Lumière! L’avonture commence plaatst op een levendige en humoristische manier de impact van de gebroeders Lumière in de 19de-eeuwse Franse samenleving, gaande van sport en ontspanning tot humor en het werkleven. Het mooie aan de Lumière films is het alledaagse dat erin verwerkt is: een tiental kinderjuffen die elk gaan wandelen met een koets, een peuter die met vissen speelt of werkmannen die een muur slopen. Toch mag je je niet laten verleiden door film: alles wat de Lumières maakten, was namelijk in scène gezet. Een sprekend voorbeeld hiervan is de kortfilm L’Arrivée d’un train en gare de La Ciotat: de donkere trein aan de linkerkant van het beeld staat in contrast met de lichtere tinten aan de rechterkant van het beeld, waardoor de trein dreigender overkomt. De legende wil dat toen het publiek die kortfilm voor het eerst zag in 1896, mensen wegrenden omdat ze dachten dat de trein hen zou aanrijden.
“Cinema is sinds het begin een venster naar de kennis van de wereld.” Die zin bleef door mijn hoofd spoken toen ik na de voorstelling onderweg was naar mijn kot. Ik moest vooral denken aan hoe cinema de afgelopen anderhalve eeuw is geëvolueerd: van kortfilms van ongeveer vijftig seconden naar blockbusters die miljoenen opbrengen. Een andere vraag die ik mezelf stelde: leren we nog iets van de films die in de 21ste eeuw worden uitgebracht? Ik heb nog geen antwoord gevonden op die vraag, maar ik weet in ieder geval dat wanneer je je inschrijft voor de volgende avonden over filmgeschiedenis je veel wijzer wordt.
Ben je na het lezen van dit artikel geïnteresseerd in de lezingenreeks? Schrijf je dan zeker in via deze link. Dit zijn de data voor de volgende lezingen:
• Do. 11 okt. 2018 – The Cameraman
• Do. 18 okt. 2018 – Der Blaue Engel
• Do. 25 okt. 2018 – Black Narcissus
• Do. 8 nov. 2018 – Sunset Boulevard
• Do. 15 nov. 2018 – Les Diaboliques
• Do. 22 nov. 2018 – Psycho
• Do. 29 nov. 2018 – Knife in the Water
• Do. 6 dec. 2018 – The Right Thing
• Do. 13 dec. 2018 – The Piano
